महेन्द्र थापा मगर ‘जुगुप्सु’
कावासोती – ५ पश्चिम टोल नवलपुर
‘प्वास’ अर्थात गाउँका मान्छेहरू आफू संग भएको अन्नपात, फलफूल, मसला तथा जडिबुटी आदिहरु बोकेर बजारमा बिक्रि गरि आफुलाई चाहिने नुन, तेल तथा लत्ताकपडा आदि किनेर ल्याउनुकोलागि एकै समयमा घर र गाउँबाट बाहिर निस्कनुलाई मगर ढुटमा ‘प्वास नुङ्के’ अर्थात ‘प्वास जाने’ भनिन्छ ।

विशेषत: गण्डकी प्रदेश (गण्डक क्षेत्र ) का मानिसहरूको नजिकको बजार वा पायक पर्ने क्षेत्र भनेको सहपुर(त्रिवेणि) बजार, बटौली(बुटवल), खस्यौली बजार थियो । म हालको नवलपुर कावासोतीमा जन्मिएर यहि बसेको भए पनि, पहाड घर पाल्पा भएको हुनाले त्यसको असर मेरोमा पक्कै पनि छ । बाजे, बजै, बाबा, आमा तथा अन्य बसाइँसराइ गरि आएकाहरुको कुरा सुनेर पनि केही कुराहरू पत्ता लाग्दो रहेछ ।

‘प्वास’ हिड्नु भन्दा अघिल्लो रात ‘पैठक छुरु’ चामल (एक माना) उठाएर राखिन्छ । अनि साईत हेरेर प्वासको लागि घरबाट निस्कीसके पछि पहिलो छाक त्यही ‘पैठक छुरु’ को भात पकाएर खानु पर्दछ । अनि यात्रा सुरु हुन्छ लेनदेन(ब्यापार), आवश्यकता र जीवनयापनको कठिन पाइलाको ।

अर्को कुरा पहिलो पटक ‘प्वास’ हिडेको ब्यक्ति (सानो देखि ठुलोले) आजकलको भाषामा सायद दर्ता दस्तुर भने जस्तै, ‘पैठक मोहर’ एक मोहर समुहमा बुझाउन पर्दछ ।
आफ्नो सामान आफैले बोकेर बजार सम्म पुगिसकेपछी बुढापाकाहरुले थुप्रै साहुहरु मध्य जुन संग किनबेच गर्ने हो, उ संग दर भाउको ‘निठ्यान’/ पक्का गर्दछन् अनि सम्पुर्णले उसैलाई बेच्नु पर्ने हुन्छ । माल खरिद गर्न पाए बापत खरिद गर्नेले (सायद कमिसन) केही रकम त्यो समुहलाई दिन्छ, जुन रकमलाई ‘छाङ्ग्रा’ भनिन्छ । खरिददारबाट पाएको ‘छाङ्ग्रा’ र पहिलो पटक जानेले बुझाएको दस्तुर ‘पैठक मोहर’ मिसाएर गाउँमा रमाइलो गर्दै खाने गरिन्छ, जसलाई ‘छाङ्ग्रा म्हाँस्के’ भनिन्छ । सो बेला समुहका प्रतिब्यक्तिलाई एक भाग दिइन्छ ।


समुहको माल जोखेर तौल गर्नको लागि एक जना बलियो ब्यक्तिलाई जिम्मा दिनु पर्दछ । सो जिम्मा पाउने ब्यक्तिलाई ‘ट्याला’ भनिन्छ । जसले समुहको सबैको माल जोखेर तौलदै हिसाब गरिदिनु पर्दछ ।
एक वर्षमा कम्तीमा ३ पटक सम्म सामुहिक रुपमा ‘प्वास’ हिड्ने गरिन्छ ।
१) माघ महिना(माघे औंशिमा) सुन्तला बोकेर, फर्कदा लत्ताकपडा, तेल आदि बोकेर ।
२) माघ महिनामा नै फापर बोकेर, फापर र नुन साट्ने (१ जोखा फापर = समयको भाउ अनुसार ३,४,५ जोखा नुन) फर्कदा नुन आदि बोकेर ।
३) फागुन महिनामा सोठी बोकेर, फर्कदा तेल, चना, भुजा, भेली/सक्खर आदि बोकेर ।
रोचक तथा अचम्मको कुरा, फागुनको मसान्त भित्र जसरीपनि यो नवलपुर (तराई, मधेस) छोड्नु पर्ने अर्थात् चैत्र १ वा चैत्र सङ्क्रातिको पानी पिउन नहुने अन्यथा औलोको प्रकोपले सताउँछ भन्ने मान्यता थियो ।


‘प्वास’ यो शब्द मगर समुदायले प्रयोगमा ल्याएको भएपनि यो मगर भाषाको शब्द हैन रहेछ भन्ने लाग्दछ । यसको ब्युत्पत्ती पाली भाषाको ‘पवास’ बाट भएको हुन सक्दछ । पाली भाषाको ब्याकरण अनुसार ‘पवास’ शब्दको अर्थ ‘घरबाट बाहिर/टाढा रहनु’ ‘प्रवास’ भन्ने लाग्दछ । नेपाली शब्दकोष अनुसार ‘प्वास’ भन्नाले ‘तिर्थब्रतको यात्रा / ढाक्रेहरुको यात्रा’ भन्ने लाग्दछ भने ‘प्वासी’ भन्नाले ‘ढाकर बोकेर तिर्थ जानेहरु’ भन्ने अर्थ लाग्दछ । यहि ‘पवास/प्रवास’ जानेलाई ‘पवासी/प्रवासी’ भनिन्छ । सोही शब्द ‘पवास’ को अपभ्रसित रुप ‘प्वास’ र ‘प्वास’ जानेहरुलाई मगरीकरण ‘प्वास्या’ भनियो । सोही ‘प्वास्या’ शब्द फेरि ‘नेपाली वा खस’ रुप धारण गरेर ‘प्वासे’ पनि भनिन्छ कतै कतै ।


पाली भाषामा ‘पथ’ को अर्थ ‘बाटो, मार्ग, क्षेत्र’ भन्ने लाग्दछ भने ‘पथिक’ को अर्थ ‘यात्री, बटुवा, बाटो, मार्ग, पथमा हिड्ने’ भन्ने लाग्दछ । सोही ‘पथिक’ शब्दको अपभ्रसित रुप मगरीकरण भई ‘पैठक’ हुन पुग्यो । र सोही ‘पैठक’ अर्थात् ‘पथिक’ मा पहिलो पटक जाने ब्यक्तिलाई लाग्ने दस्तुर स्वरुपको एक मोहर रकमलाई ‘पथिक मोहर’ को अपभ्रसित रुप मगरीकरण ‘पैठक मोहर’ भयो ।

स्रोत/जानकारी :- सुमित्रा मगर्नी (७८)
कावासोती -५ पश्चिम टोल नवलपुर
तस्विर स्रोत :- बिमला रोका मगर युट्युब च्यानल
असाध्यै राम्रो लेख, खोज मुलुक अनि एक जिबन्त इतिहास बोकेको सस्कृतिलाई उजागर गर्ने लेख। फेरि फेरि यस्तै लेखहरु पढ्न पाउने आशा राख्दै प्यारो दाईलाई नमन ।।
प्रतिक्रियाको लागि धन्यवाद ।
продажа аккаунтов соцсетей купить аккаунт с прокачкой
маркетплейс аккаунтов https://marketplace-akkauntov-top.ru/
купить аккаунт купить аккаунт
купить аккаунт с прокачкой https://prodat-akkaunt-online.ru
продажа аккаунтов https://kupit-akkaunt-top.ru/
купить аккаунт биржа аккаунтов
Account Selling Platform https://buyverifiedaccounts001.com/
Buy and Sell Accounts Gaming account marketplace
Account Buying Platform socialaccountsmarket2025.com
Accounts market Account Purchase
Account Selling Service Buy accounts
Account marketplace https://socialaccountsstore.com
Account Buying Service Website for Buying Accounts
Account exchange Accounts marketplace
Website for Selling Accounts Online Account Store
Account Trading Platform Account exchange
buy account secure account purchasing platform
account selling platform website for selling accounts
account exchange service accounts for sale
secure account purchasing platform marketplace for ready-made accounts
account exchange service purchase ready-made accounts
social media account marketplace buy account
accounts marketplace account trading
account catalog account buying platform
sell account buy account
database of accounts for sale account catalog
secure account purchasing platform account trading platform
website for selling accounts buy and sell accounts
account store account buying platform
profitable account sales account trading service
buy accounts account trading platform
account catalog purchase ready-made accounts
secure account purchasing platform https://account-buy.org/
profitable account sales online account store
find accounts for sale account store
buy and sell accounts marketplace for ready-made accounts
social media account marketplace account exchange service
secure account sales verified accounts for sale
find accounts for sale social media account marketplace
account exchange service account purchase
purchase ready-made accounts accounts marketplace
account market accounts-marketplace.xyz
buy and sell accounts https://social-accounts-marketplaces.live
social media account marketplace https://accounts-marketplace.live
account purchase https://social-accounts-marketplace.xyz
accounts market account market
accounts market https://buy-accounts-shop.pro
guaranteed accounts https://buy-accounts.live/
buy and sell accounts https://accounts-marketplace.online/
account trading platform https://social-accounts-marketplace.live
account trading https://accounts-marketplace-best.pro
продажа аккаунтов akkaunty-na-prodazhu.pro
покупка аккаунтов https://rynok-akkauntov.top
маркетплейс аккаунтов соцсетей https://kupit-akkaunt.xyz/
купить аккаунт akkaunt-magazin.online
покупка аккаунтов купить аккаунт
продать аккаунт https://kupit-akkaunty-market.xyz/
площадка для продажи аккаунтов https://akkaunty-optom.live/
площадка для продажи аккаунтов магазины аккаунтов
маркетплейс аккаунтов соцсетей kupit-akkaunt.online
facebook ad account buy https://buy-adsaccounts.work
buy fb ad account https://buy-ad-accounts.click
buy facebook advertising accounts buy a facebook account
buy facebook ad account https://buy-ads-account.click
fb account for sale https://ad-account-buy.top/
buy facebook ad accounts https://buy-ads-account.work
cheap facebook account https://ad-account-for-sale.top
buy fb ad account buy facebook profiles
google ads reseller https://buy-ads-account.top/
google ads accounts for sale https://buy-ads-accounts.click/
buy facebook ad accounts buy facebook ad account
buy verified google ads accounts buy verified google ads account
buy google ads verified account https://ads-account-buy.work
buy aged google ads accounts https://buy-ads-invoice-account.top
buy google ads agency account https://buy-account-ads.work/
buy verified google ads account https://buy-ads-agency-account.top
google ads accounts for sale https://sell-ads-account.click
google ads accounts for sale https://ads-agency-account-buy.click
facebook business manager for sale https://buy-business-manager.org/
buy google adwords accounts buy google ads verified account
fb bussiness manager https://buy-bm-account.org
buy facebook verified business account https://buy-verified-business-manager-account.org
buy verified facebook https://buy-verified-business-manager.org/
buy facebook ads accounts and business managers buy-business-manager-acc.org
buy facebook bm https://business-manager-for-sale.org
facebook business manager account buy https://buy-business-manager-verified.org
buy facebook bm verified business manager for sale
buy facebook business managers https://buy-business-manager-accounts.org
buy tiktok ads https://buy-tiktok-ads-account.org
facebook business manager buy verified-business-manager-for-sale.org
buy tiktok ad account https://tiktok-ads-account-buy.org
buy tiktok ads account https://tiktok-ads-account-for-sale.org
tiktok ads agency account https://tiktok-agency-account-for-sale.org
tiktok ads account for sale https://buy-tiktok-ad-account.org
tiktok ads agency account https://buy-tiktok-ads-accounts.org
buy tiktok ads accounts https://tiktok-ads-agency-account.org
водопонижение смета http://www.stroitelnoe-vodoponizhenie6.ru/ .
ai therapist app https://ai-therapist1.com/ .
выполнить водопонижение http://www.stroitelnoe-vodoponizhenie6.ru .
ai therapy chat https://ai-therapist1.com .
ai therapist http://www.ai-therapist6.com .
mental health chatbot http://mental-health1.com/ .
ai therapist app https://ai-therapist6.com/ .
mental health support chatbot http://mental-health1.com .
дизайнерские цветочные горшки дизайнерские цветочные горшки .
стильные горшки для комнатных цветов стильные горшки для комнатных цветов .
цветочные горшки дизайнерские купить цветочные горшки дизайнерские купить .
стильные горшки стильные горшки .
Покупка дипломов ВУЗов в Москве — с печатями, подписями, приложением и возможностью архивной записи (по запросу).
Документ максимально приближен к оригиналу и проходит визуальную проверку.
Мы даем гарантию, что в случае проверки документа, подозрений не возникнет.
– Конфиденциально
– Доставка 3–7 дней
– Любая специальность
Уже более 1799 клиентов воспользовались услугой — теперь ваша очередь.
Пишите в личные сообщения — ответим быстро, без лишних формальностей.
Мы предлагаем оформление дипломов ВУЗов в Москве — с печатями, подписями, приложением и возможностью архивной записи (по запросу).
Документ максимально приближен к оригиналу и проходит визуальную проверку.
Мы даем гарантию, что в случае проверки документа, подозрений не возникнет.
– Конфиденциально
– Доставка 3–7 дней
– Любая специальность
Уже более 3381 клиентов воспользовались услугой — теперь ваша очередь.
Здесь — ответим быстро, без лишних формальностей.
Покупка дипломов ВУЗов в Москве — с печатями, подписями, приложением и возможностью архивной записи (по запросу).
Документ максимально приближен к оригиналу и проходит визуальную проверку.
Мы гарантируем, что в случае проверки документа, подозрений не возникнет.
– Конфиденциально
– Доставка 3–7 дней
– Любая специальность
Уже более 2311 клиентов воспользовались услугой — теперь ваша очередь.
Узнать подробнее — ответим быстро, без лишних формальностей.
Покупка дипломов ВУЗов по всей России и СНГ — с печатями, подписями, приложением и возможностью архивной записи (по запросу).
Документ максимально приближен к оригиналу и проходит визуальную проверку.
Мы даем гарантию, что в случае проверки документа, подозрений не возникнет.
– Конфиденциально
– Доставка 3–7 дней
– Любая специальность
Уже более 4192 клиентов воспользовались услугой — теперь ваша очередь.
Купить диплом о среднем профессиональном образовании — ответим быстро, без лишних формальностей.
Мы предлагаем оформление дипломов ВУЗов в Москве — с печатями, подписями, приложением и возможностью архивной записи (по запросу).
Документ максимально приближен к оригиналу и проходит визуальную проверку.
Мы гарантируем, что в случае проверки документа, подозрений не возникнет.
– Конфиденциально
– Доставка 3–7 дней
– Любая специальность
Уже более 4837 клиентов воспользовались услугой — теперь ваша очередь.
Доступ по ссылке — ответим быстро, без лишних формальностей.
Мы предлагаем оформление дипломов ВУЗов в Москве — с печатями, подписями, приложением и возможностью архивной записи (по запросу).
Документ максимально приближен к оригиналу и проходит визуальную проверку.
Мы гарантируем, что в случае проверки документа, подозрений не возникнет.
– Конфиденциально
– Доставка 3–7 дней
– Любая специальность
Уже более 2885 клиентов воспользовались услугой — теперь ваша очередь.
Доступ по ссылке — ответим быстро, без лишних формальностей.
Мы предлагаем оформление дипломов ВУЗов по всей России и СНГ — с печатями, подписями, приложением и возможностью архивной записи (по запросу).
Документ максимально приближен к оригиналу и проходит визуальную проверку.
Мы гарантируем, что в случае проверки документа, подозрений не возникнет.
– Конфиденциально
– Доставка 3–7 дней
– Любая специальность
Уже более 2709 клиентов воспользовались услугой — теперь ваша очередь.
Сайт компании — ответим быстро, без лишних формальностей.
Мы предлагаем оформление дипломов ВУЗов по всей России и СНГ — с печатями, подписями, приложением и возможностью архивной записи (по запросу).
Документ максимально приближен к оригиналу и проходит визуальную проверку.
Мы гарантируем, что в случае проверки документа, подозрений не возникнет.
– Конфиденциально
– Доставка 3–7 дней
– Любая специальность
Уже более 3605 клиентов воспользовались услугой — теперь ваша очередь.
Купить диплом недорого — ответим быстро, без лишних формальностей.
Мы предлагаем оформление дипломов ВУЗов В киеве — с печатями, подписями, приложением и возможностью архивной записи (по запросу).
Документ максимально приближен к оригиналу и проходит визуальную проверку.
Мы гарантируем, что в случае проверки документа, подозрений не возникнет.
– Конфиденциально
– Доставка 3–7 дней
– Любая специальность
Уже более 3426 клиентов воспользовались услугой — теперь ваша очередь.
Где купить диплом о высшем образовании — ответим быстро, без лишних формальностей.
Мы предлагаем оформление дипломов ВУЗов по всей Украине — с печатями, подписями, приложением и возможностью архивной записи (по запросу).
Документ максимально приближен к оригиналу и проходит визуальную проверку.
Мы гарантируем, что в случае проверки документа, подозрений не возникнет.
– Конфиденциально
– Доставка 3–7 дней
– Любая специальность
Уже более 1871 клиентов воспользовались услугой — теперь ваша очередь.
Купить учебный диплом — ответим быстро, без лишних формальностей.
Покупка дипломов ВУЗов В киеве — с печатями, подписями, приложением и возможностью архивной записи (по запросу).
Документ максимально приближен к оригиналу и проходит визуальную проверку.
Мы даем гарантию, что в случае проверки документа, подозрений не возникнет.
– Конфиденциально
– Доставка 3–7 дней
– Любая специальность
Уже более 1173 клиентов воспользовались услугой — теперь ваша очередь.
Обращайтесь — ответим быстро, без лишних формальностей.
buying facebook accounts secure account sales find accounts for sale
buy facebook accounts for ads online account store account store
купить диплом с занесением в реестр в москве купить диплом с занесением в реестр в москве .
купить аттестат об окончании 11 классов в калининграде купить аттестат об окончании 11 классов в калининграде .
купить диплом высшего образования с занесением в реестр купить диплом высшего образования с занесением в реестр .
Мы готовы предложить документы университетов, расположенных в любом регионе России. Заказать диплом любого университета:
можно купить аттестат за 11 классов
Купить диплом любого института!
Мы изготавливаем дипломы психологов, юристов, экономистов и прочих профессий по приятным тарифам— investstroygroup.ru
Покупка дипломов ВУЗов В киеве — с печатями, подписями, приложением и возможностью архивной записи (по запросу).
Документ максимально приближен к оригиналу и проходит визуальную проверку.
Мы даем гарантию, что в случае проверки документа, подозрений не возникнет.
– Конфиденциально
– Доставка 3–7 дней
– Любая специальность
Уже более 1137 клиентов воспользовались услугой — теперь ваша очередь.
Диплом о высшем образовании купить — ответим быстро, без лишних формальностей.
купить аттестат за 11 класс 2016 года купить аттестат за 11 класс 2016 года .
купить аттестаты за 11 классов в екатеринбурге купить аттестаты за 11 классов в екатеринбурге .
Мы готовы предложить документы институтов, расположенных на территории всей РФ. Приобрести диплом о высшем образовании:
купить аттестат за 11 класс с занесением в реестр отзывы в
Оформиление дипломов ВУЗов по всей Украине — с печатями, подписями, приложением и возможностью архивной записи (по запросу).
Документ максимально приближен к оригиналу и проходит визуальную проверку.
Мы даем гарантию, что в случае проверки документа, подозрений не возникнет.
– Конфиденциально
– Доставка 3–7 дней
– Любая специальность
Уже более 4811 клиентов воспользовались услугой — теперь ваша очередь.
Продажа дипломов о высшем образовании — ответим быстро, без лишних формальностей.
купить аттестат за 11 класс в самаре купить аттестат за 11 класс в самаре .
аттестат за 11 класс купить архангельск аттестат за 11 класс купить архангельск .